Adet Düzensizliği Neden Olur? Nasıl Tedavi Edilir?

Adet Düzensizliği Nedir?

Adet düzensizliği, kadın üreme sistemindeki hormonal düzenlemelerin bozulması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Kadınların adet döngüsü, yumurtalıklar tarafından salgılanan hormonlar aracılığıyla düzenlenir. Genellikle 28 günde bir gerçekleşen bu döngüde, rahmin iç yüzeyini oluşturan endometrium tabakası gebelik olasılığına hazırlık için kalınlaşır ve kan damarlarıyla zenginleşir. Ancak gebelik olmazsa, bu tabaka dökülerek adet kanamasını başlatır.

Adet döngüsü, bir regl kanamasının başlangıcından diğerine kadar geçen süreyi ifade eder. Normalde, her kadının adet döngüsü 21 ila 35 gün arasında değişir. Ancak, düzensiz ara kanamalar veya aşırı kanama durumunda adet düzensizliği söz konusu olabilir. Bu durum, hormonal dengenin bozulmasına ve adet döngüsünün belirli bir düzen içinde olmamasına işaret eder.

Adet düzensizliği, bir dizi faktörden kaynaklanabilir. Hormonal değişiklikler, stres, aşırı kilo kaybı veya kazanç, tiroid problemleri gibi sağlık sorunları, polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumlar adet düzensizliğine neden olabilir.

Adet Düzensizliği Nedenleri

Adet düzensizliği, çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ara kanamaların temel nedeni genellikle yumurtlama sırasında hormon düzeylerindeki dalgalanmalardır. Bu düşüş, rahim içindeki endometrium dokusunun hormon desteğini kaybetmesine ve leke tarzında kanamalara yol açabilir. Eğer kişiler bu ara kanamalardan rahatsızlık duyuyorsa, bir sağlık profesyoneliyle görüşmeleri önerilir.

Hormonal nedenlere dayanan adet düzensizliği durumlarında, özellikle adet kanamaları şiddetli ve ağrılı bir şekilde gerçekleşiyorsa, tıbbi yardım almak önemlidir.

Adet düzensizliğine ve düzensiz kanamalara neden olabilen bazı durumlar şunlardır:

1. Adenomyozis (endometrial dokunun kalınlaşması): Rahim içindeki endometrium dokusunun kalınlaşması ve bu durumun neden olduğu adet düzensizlikleri.
2. Yumurtlama eksikliği veya yumurtlama sorunları: Yumurtlama sürecindeki bozukluklar adet düzenini etkileyebilir.
3. Miyom, polip veya kistler: Rahim veya yumurtalıklardaki bu tür anormal büyümeler adet döngüsünü etkileyebilir.
4. Kullanılan hormonal ilaçlar: Bazı hormonal ilaçların kullanımı adet düzensizliğine neden olabilir.
5. Östrojen hormonu kaynaklı veya diğer hormonal bozukluklar: Hormonal dengesizlikler adet düzenini etkileyebilir.
6. Enfeksiyonel durumlar: Pelvik enfeksiyonlar veya diğer enfeksiyonlar adet düzenini etkileyebilir.
7. Rahim ve overlerin habis kitleleri: Kanser gibi ciddi durumlar adet düzenini bozabilir.

Adet Düzensizliği Belirtileri

Adet düzensizliği, normalde kabul edilen regl döngüsü sürelerinden sapmaları içerebilir. Genellikle, regl kanamalarının 2-7 gün arasında sürdüğü ve adet döngüsünün 21 ila 35 gün arasında olduğu kabul edilir. Ancak, bu sürelerin dışında olan durumlar adet düzensizliği olarak adlandırılır. Yeni adet görmeye başlanan gençlik dönemleri ve menopoza yaklaşılan dönemlerde hormonal düzenlemelerin olması, adet düzensizliklerinin normal olarak görülmesine neden olabilir.

Adet düzensizliğinin yaygın belirtileri şunlardır:

1. Bir adet döngüsünün (bir reglin başlangıcından, sonraki reglin başlangıcına kadar geçen süre) 21 günden kısa veya 35 günden az olması.
2. Reglin 2 günden az veya en fazla 7 günden fazla sürmesi.
3. Şiddetli kanama.
4. Ağrı, kramp veya kusma.
5. Sürekli yorgunluk.
6. Baş dönmesi.
7. Kansızlık.
8. Sık adet görme veya uzun bir süre hiç adet görmeme.

Adet Düzensizliği Tanısı

Adet düzensizliği tanısı için kullanılan yöntemler genellikle şu adımları içemelidir:

1. Tıbbi Öykü (Anamnez): Hekim, hastanın adet döngüsü hakkında detaylı bilgi alarak başlar. Adet düzeni, kanama miktarı, ağrı, ve diğer semptomlar üzerinde odaklanılır.
2. Jinekolojik Muayene: Hekim, jinekolojik muayene yaparak rahim, yumurtalıklar ve çevre yapıların durumunu değerlendirir. Bu muayene sırasında ultrasonografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.
3. Kan Tetkikleri: Östrojen, FSH (folikül stimülan hormon), LH (luteinizan hormon), AMH (anti-Müllerian hormon) gibi hormonal düzeyleri belirlemek için kan testleri istenebilir. Bu testler, hormonal dengesizlikleri ve yumurtalık rezervini değerlendirmeye yardımcı olabilir.
4. Görüntüleme Teknikleri: MR (manyetik rezonans) veya CT (bilgisayarlı tomografi) gibi görüntüleme teknikleri kullanılarak rahim ve yumurtalıkların detaylı bir görüntüsü elde edilebilir.
5. Örnek Alımı: Adet düzensizliğinin nedeni belirlenemezse veya rahim iç dokusunda anormal bir durum şüphesi varsa, biyopsi veya histeroskopi gibi prosedürlerle örnekler alınabilir. Bu örnekler, rahim içerisindeki dokuların incelenmesine ve patolojik durumların belirlenmesine yardımcı olabilir.

Bu tanı yöntemleri, adet düzensizliğinin altında yatan nedenleri belirlemek ve uygun tedaviyi planlamak için kullanılır.

Adet Düzensizliği Tedavisi

Adet düzensizliği tedavisi, temelde altta yatan nedenin belirlenmesine ve bu nedenin düzeltilmesine odaklanır. İşte adet düzensizliği tedavisi için kullanılan bazı yöntemler:

1. Hormon Düzenleyici İlaçlar: Hormonal dengesizlikler nedeniyle ortaya çıkan adet düzensizlikleri için hormon düzenleyici ilaçlar kullanılabilir. Östrojen ve progesteron içeren bu ilaçlar, adet döngüsünü düzenleyebilir.
2. Histeroskopi: Organik hastalıklar, polipler veya fibroidler gibi rahim içi problemleri belirlemek ve tedavi etmek için histeroskopi yapılabilir. Histeroskopi sırasında rahim içi incelenir ve gerekirse patolojik bölge temizlenir.
3. Miyom Tedavisi: Miyomlar şiddetli kanamaya neden olabilir. Tedavi, miyomların büyüklüğüne ve semptomlara bağlı olarak değişebilir. Bazı durumlarda, sadece miyomların alınması yeterli olabilir. Nadir durumlarda ise rahmin tamamen alınması gerekebilir.
4. Kanama Kontrolü: Aşırı kanama durumunda, kanama pıhtılaşma bozuklukları dahil olmak üzere potansiyel nedenler araştırılır. Kanama kontrolü sağlandıktan sonra, adet düzenleyici tedavilerle hastanın adetleri düzenli hale getirilebilir.
5. Ergenlik Dönemi Tedavisi: Ergenlik döneminde adet düzensizlikleri genellikle normaldir. Ancak, şiddetli kanama veya erken/geç ergenlik durumlarında, altta yatan nedenler araştırılır ve uygun tedavi uygulanır.

Tedavi planı, hastanın bireysel durumuna, yaşına, semptomlarına ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir.

Adet Düzensizliği Hakkında Sorulan Sorular