Bartholin Kisti Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Bartholin kisti genellikle iyi huylu olup, enfekte olmadığı sürece ciddi sorunlara yol açmaz. Ancak, enfeksiyon gelişme riski nedeniyle bu durumun erken teşhisi ve tedavisi önemlidir. Bu yazımda, Bartholin kistinin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiler bulacaksınız.

Bartholin Kisti Nedir?

Bartholin kisti, Bartholin bezinin salgı kanallarının çeşitli nedenlerle tıkanması sonucunda bez içeriğinin salgıyla dolmasıyla oluşan içi sıvı dolu bir şişliktir. Bartholin bezi, vajinanın her iki yanında bulunan ve cinsel birleşme sırasında vulva ve vajinanın kayganlığını sağlayan salgıların üretildiği bezdir.

Bu kistler genellikle enfekte olmadıkları sürece ciddi klinik şikayetlere yol açmayan, iyi huylu şişliklerdir. Ancak, Bartholin kistinin içi sıvı dolu bir bez olduğundan, iltihaplanma durumunda yaygın vulva-vajina enfeksiyonlarına neden olma riski bulunmaktadır. Bu nedenle, Bartholin kisti enfekte olursa veya ciddi rahatsızlığa neden olursa, müdahale gerekebilir.

Bartholin kisti genellikle ergenlik sonrası kadınlarda ve menopoz öncesi dönemde ortaya çıkabilir. Tedavi genellikle kistin boşaltılmasını içerir. Enfekte olmuş kistlerde, drenajın yanı sıra antibiyotik tedavisi de gerekebilir. Kistin sürekli olarak tekrarlaması durumunda veya başka sorunlara yol açması durumunda cerrahi müdahale düşünülebilir

Bartholin Kisti Neden Olur?

Bartholin kisti, kadın üreme sistemiyle ilgili bir durum olup, bez içinde sıvı dolu kistlerin gelişimine neden olan çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu kistlerin temel nedeni, Bartholin bezlerinin salgı kanallarında tıkanıklıkların meydana gelmesidir. Bu durumun oluşmasında rol oynayan faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Travma: Vajina girişinin fiziksel travmaya uğraması veya cinsel aktivite sırasında yüzey dokularının sürtünmeye bağlı olarak hasar görmesi, kanal ağzının cilt elemanları ile tıkanmasına neden olabilir.
2. Tahriş: Vulva veya vajina bölgesine uygulanan kimyasal maddelerin neden olduğu dokuların tahrişi veya bu kimyasal kalıntılarının kanal ağzını kapatması, Bartholin kisti oluşumuna zemin hazırlayabilir.
3. Cildin Fazladan Genişlemesi: Ergenlik sonrası adet düzensizlikleri, vulva ve vajina dokularının kontrolsüz büyüme ve gelişim göstermesine yol açabilir. Bu durum, kanal ağzında daralmalara veya tıkanıklıklara neden olabilir.
4. Enfeksiyon: Bazı bakteriyel veya viral enfeksiyonlar, dokularda iltihaplanma ve ödem gelişmesine neden olarak kanal ağzında tıkanıklıklara yol açabilir.

Bartholin kisti genellikle enfekte olmadığı sürece ciddi bir sorun teşkil etmese de, bu tür durumların erken teşhisi ve tedavisi önemlidir.

Bartholin Kisti Belirtileri

Bartholin bezindeki salgının oluşturduğu kist, genellikle bezelye büyüklüğünde başlar ve zamanla 1,5-2 cm çapa ulaşabilir. Bu durum, kişiden kişiye değişen belirtilerle kendini gösterir. Küçük kistler genellikle hissedilmez ve belirgin semptomlar göstermez. Ancak kistin büyüklüğü arttıkça, vajina girişinde ağrısız şişlik, kızarıklık ve cinsel aktivite sırasında rahatsızlık veya ağrı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Enfekte olmuş bir kist durumunda, şişlik ağrılı bir hal alabilir, kızarıklık ve ısı artışı yaşanabilir. Hareketle hassasiyet, ateş, yürüme güçlüğü ve cinsel aktivite sırasında şiddetli ağrı gibi daha yoğun belirtilerle karşılaşılabilir. Bartholin kistinden şüphelenen hastalar, detaylı bölge muayenesinin ardından cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından gerekli tetkiklere tabi tutulmalıdır. Ayrıca, 40 yaş ve üzeri hastalarda ve menopoz sonrası dönemde olanlarda vulva-vajina kanserleri açısından tarama tetkikleri yapılabilir. Gerekli durumlarda, bölgenin görüntüleme tetkikleri kullanılarak kist teşhisi konulur ve özelleştirilmiş tedavi planları oluşturulur.

Bartholin Kisti Tedavisi

Bartholin kisti tedavisi, hastanın durumu ve enfeksiyonun ciddiyetine göre çeşitlilik gösterir. Semptomlara neden olmayan küçük kistlerde, tedavi uygulamadan izleme yöntemi tercih edilebilir. Evde uygulanabilen sıcak oturma banyoları veya kompresyon uygulamaları, küçük kistlerin giderilmesine yardımcı olabilir. Ağrılı durumlarda ise anti-enflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Enfeksiyon durumunda ise, altta yatan nedene bağlı olarak antibiyotik tedavisi başlatılabilir.

Büyük boyutlu ve semptomlara neden olan kistlerde cerrahi tedavi düşünülebilir. Poliklinik şartlarında lokal anestezi altında gerçekleştirilen müdahalelerle kist içeriği boşaltılabilir. İşlem sonrası tekrarlayan Bartholin kistlerinde, içeriğin boşaltılmasını sağlamak amacıyla bölgeye dren yerleştirilebilir. Alternatif olarak, marsupializasyon adı verilen prosedürle kist bölgesine birkaç yerden drene olmasını sağlayacak açıklıklar bırakılabilir. Nadiren, tedaviye dirençli vakalarda Bartholin bezi cerrahi olarak çıkarılabilir.

Bartholin kisti tespit edilen hastalarda, tedavi tamamlanana kadar enfeksiyonun önlenmesi önemlidir. Bu nedenle, bölgenin hijyenine özel önem gösterilmeli, cinsel aktivite öncesi prezervatif kullanımı gibi korunma yöntemleri ihmal edilmemelidir.

Bartholin Kisti Hakkında Sık Sorulan Sorular