Hamilelikte Kansızlık Nedenleri ve Belirtileri

Hamilelik sürecinde her kadın için farklıdır ve bu dönemde karşılaşılan durumlar da çeşitlilik gösterir. Hamilelikte sıkça rastlanan durumlardan biri ise anemidir. Anemi, vücudun dokularına yeterli oksijen taşıyamaması nedeniyle ortaya çıkar ve kırmızı kan hücrelerinin yetersizliğiyle karakterizedir. Organların doğru şekilde işlev görmesi için yeterli oksijenin taşınmaması durumunda çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Hamilelikte anemi, hem anne hem de bebeğin sağlığını etkileyebilir ve ciddi sorunlara yol açabilir.

Kansızlık (Anemi) Nedir?

Kansızlık (Anemi), kana rengini veren ve aynı zamanda oksijenin hücrelere taşınmasını sağlayan bir protein olan hemoglobin seviyelerinin düşmesi veya kırmızı kan hücrelerinin sayısının azalması sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Normalde kanda bulunan kırmızı kan hücreleri tarafından taşınan hemoglobin, belirli seviyelerin altına düştüğünde veya alyuvar sayısı azaldığında anemi oluşur.

Anemi, vücuttaki hücrelere yeterli oksijenin taşınmasını engelleyebilir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu durumun nedenleri arasında demir eksikliği, vitamin eksiklikleri (örneğin, B12 veya folik asit eksikliği), kronik hastalıklar, genetik faktörler, kemoterapi gibi tedaviler, ve kan kaybı gibi çeşitli faktörler bulunabilir.

Gebelikte Kansızlık Risk Faktörleri

1. Daha önceki doğumlarda aşırı kanama yaşanması.
2. Demir emilimini azaltabilen süt ürünleri, çay ve kahvenin fazla tüketimi.
3. Demir emilimini olumsuz etkileyen ilaçların kullanımı.
4. Aşırı ve uzun süreli adet kanamaları.
5. Demir emilimini etkileyen mide ve bağırsak hastalıklarına sahip olmak.
6. Obezite nedeniyle yapılan gastrit cerrahisi gibi cerrahi müdahaleler.

Gebelikte Kansızlık Çeşitleri

1. Demir eksikliği anemisi.
2. Orak hücre anemisi.
3. Talasemi.

Hamilelikte Kansızlık Belirtileri

1. Halsizlik.
2. Yorgunluk.
3. Nefes darlığı.
4. Baş dönmesi.
5. Çarpıntı.
6. Bayılma.
7. Ciltte solgunluk.
8. Hafıza zayıflığı.
9. Anksiyete.
10. Konsantrasyon bozukluğu.
11. Tırnak kırılması.
12. Kulak çınlaması gibi semptomlar, gebelikte kansızlığın belirtileri arasında yer alabilir.

Bu belirtiler, gebelikte kansızlık durumunda ortaya çıkabilir.

Hamilelikte Kansızlık Neden Olur?

Hamilelikte yaygın olarak görülen kansızlık genellikle demir eksikliği anemisi olarak bilinir. Demir, oksijen taşıyan hemoglobinin temel bileşenidir ve hamilelik sırasında bu ihtiyaç artar. Hamile kadınların yaklaşık %20’sinde demir eksikliği anemisine bağlı kansızlık ortaya çıkabilir. Hamilelikte meydana gelen kansızlığın büyük çoğunluğu, demir eksikliğinden kaynaklanır ve bu durumun başka sebepleri de olabilir. Örneğin:

1. Folat vitamini ve B12 vitamini eksikliği: Bu vitamin eksiklikleri de kansızlığa neden olabilir ve hamile kadınların diyetlerine yeterli miktarda folat ve B12 vitamini alması önemlidir.
2. Kronik hastalıklar: Bazı kronik hastalıklar, özellikle bağırsak sorunları gibi durumlar, demirin düzenli bir şekilde emilimini engelleyebilir ve kansızlığa yol açabilir.
3. Tiroid bezi hastalıkları: Tiroid bezi ile ilgili sorunlar, hamilelikte kansızlığa katkıda bulunabilir.
4. Kalıtsal hastalıklar: Hücresel anemi veya talasemi gibi kalıtsal hastalıklar, demir metabolizması üzerinde etkili olabilir.

Bu nedenlerle, hamilelik sırasında sadece demir değil, aynı zamanda folat, B12 vitamini gibi önemli besin maddelerini de içeren bir dengeli diyet önemlidir. Hamile kadınlar, demir takviyeleri almadan önce kadın doğum doktoruna danışmalıdır, çünkü aşırı demir alımı da istenmeyen etkilere yol açabilir.

Hamilelikte Kansızlık Tehlikeli mi?

Hamilelik sırasında meydana gelen kansızlık, genellikle bitkinlik ve yorgunluk hissi yaratır. Ancak aşırı kansızlık, daha ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, tüm anne adaylarının hamilelik sürecinde kan değerlerini bilmeleri ve düzenli takip altında olmaları önemlidir. Ağır kansızlık, düşük doğum ağırlıklı bebek, erken doğum ve bebekte gelişme geriliği gibi riskleri beraberinde getirebilir. Anemi, doğum sırasında kan kaybı riskini artırarak enfeksiyonlarla mücadeleyi zorlaştırabilir ve bu nedenle anne ölümleri riski ile ilişkilendirilebilir.

Hamilelik döneminde vücut, bebeğin büyümesini desteklemek adına kan volümünü %40 oranında artırır ve kanın sulu kısmında orantısız bir artış meydana gelir. Sağlıklı bir kadında, kansızlık belirtilerinden biri olan hematokrit değeri genellikle %38 – %45 arasındadır. Ancak bu oran, hamilelikte tekil gebeliklerde %34’e, çoğul gebeliklerde ise %30’a düşer. Hamilelik başlangıcında hemoglobin değerleri 11.5 g/dl’nin altındaysa, anne adayı koruyucu bir tedaviye alınır ve değerlerin 10 g/dl’nin üzerinde tutulması için çaba gösterilir. Bu, bebeğin ve anne adayının sağlığı için önemli bir önlemdir.

Hamilelikte Kansızlığa Ne İyi Gelir?

Hamilelikte kansızlık sorunu yaşayanlar için, doğum öncesi vitaminlere ek olarak demir takviyesi ve folik asit desteği almak önemlidir. Bu takviyeler, hem anne hem de bebek sağlığı açısından kritik olan demir ve folik asit düzeylerini desteklemeye yardımcı olabilir.

Ancak, sadece takviyelere güvenmek yerine, beslenme programına demir ve folik asit açısından zengin gıdalar eklemek de önemlidir.

hamilelikte kansızlığa iyi gelebilecek bazı besinler

Bu besinler, demir, folik asit ve C vitamini içerdikleri için hamilelikte kansızlığın önlenmesine ve tedavisine yardımcı olabilir. Ancak, hamilelik sürecinde beslenme planı yaparken bir doktordan veya beslenme uzmanından yardım almak önemlidir, çünkü her kadının ihtiyaçları farklı olabilir.

Hamilelikte Kansızlık Bebek için Zararlı mı?

Orak hücre anemisi, hamilelik sürecinde özellikle dikkat edilmesi gereken bir durumdur, çünkü bu durum bebeğin düşük ve ölüm riskini artırabilir. Ancak, orak hücre anemisine sahip birçok kadın, uygun tedavi ve takip ile başarılı bir hamilelik geçirebilir.

Diğer yandan, şiddetli veya tedavi edilmemiş demir eksikliği anemisi de hamilelikte riskler oluşturabilir. Bu riskler şunları içerebilir:

1. Erken Doğum: Demir eksikliği anemisi, erken doğum riskini artırabilir.
2. Düşük Doğum Ağırlıklı Bebek: Yetersiz demir, bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişmesini engelleyebilir ve düşük doğum ağırlıklı bir bebeğin doğma riskini artırabilir.
3. Bebekte Gelişimsel Gecikme: Anne adayının demir eksikliği, bebeğin zihinsel ve fiziksel gelişimini olumsuz etkileyebilir.
4. Doğuştan Anemili Bebek: Anne adayının demir eksikliği anemisi, bebekte doğuştan anemi riskini artırabilir.
5. Doğum Sonrası Depresyon: Hamilelik ve doğum sonrası dönemde demir eksikliği anemisi, annede enerji düzeyini düşürebilir ve doğum sonrası depresyon riskini artırabilir.

Gebelikte Kansızlık Risk Faktörleri

Gebelikte kansızlık, belirli risk faktörleri taşıyan kişilerde daha sık görülebilir. Bu risk faktörleri şunları içerebilir:

• Kısa Aralıklarla Çok Çocuk Doğuranlar: Ardışık gebelikler ve kısa doğum aralıkları, vücudun demir depolarını yeniden doldurmasına izin vermeden bir sonraki gebeliğe geçilmesi nedeniyle kansızlık riskini artırabilir.
• Hamile Kalmadan Önce Yetersiz Beslenenler: Hamilelik öncesinde yetersiz beslenen bireylerde demir depoları düşük olabilir, bu da gebelik sırasında kansızlık riskini artırabilir.
• Hamilelik Boyunca Kötü Beslenenler: Hamilelik sırasında yetersiz demir ve diğer besin maddelerini almak, kansızlık riskini artırabilir.
• Mide Bulantısı Sebebiyle Az Yiyenler veya Çok Kusanlar: Gebeliğin erken dönemlerinde şiddetli mide bulantısı yaşayanlar, yeterli besin alımını sağlayamayabilir ve bu da kansızlık riskini artırabilir.
• Aile Öyküsünde Anemi Geçmişi Olanlar: Ailede daha önce anemi geçmişi olan bireyler, genetik yatkınlık nedeniyle gebelik sırasında kansızlık riski altında olabilirler.

Hamilelikte Kansızlık Nasıl Teşhis Edilir?

Gebelikte kansızlık belirtileri genellikle halsizlik, baş dönmesi, yorgunluk, nefes darlığı, çarpıntı, baygınlık, solgun cilt, hafızada zayıflama, anksiyete ve konsantrasyon bozukluğu gibi şikayetlerle kendini gösterebilir. Eğer bu tür belirtiler yaşanıyorsa, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.

Doktorlar, gebelik sırasında kansızlık tespit etmek ve izlemek için hemoglobin ve hematokrit testlerini kullanabilirler. Bu testler, kanın oksijen taşıma kapasitesini ve kırmızı kan hücrelerinin oranını ölçer.

1. Hemoglobin Testi: Bu test, kandaki hemoglobin seviyelerini ölçer. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir proteindir ve oksijeni vücudun diğer bölgelerine taşır.
2. Hematokrit Testi: Bu test, kandaki hücrelerin oranını ölçer. Daha spesifik olarak, kırmızı kan hücrelerinin toplam kan hacmi içindeki oranını belirler.

Bu testler genellikle hamilelik öncesinde, hamilelik sırasında ve doğum sonrasında düzenli sağlık kontrolleri sırasında yapılır. Eğer test sonuçları normal değerlerin altındaysa veya belirtiler devam ediyorsa, doktorunuz muhtemelen demir takviyeleri veya diğer tedavi yöntemlerini önerecektir.

Sık Sorulan Sorular