HPV Virüsü Nedir?
HPV virüsü (Human Papilloma Virus – İnsan Papilloma Virüsü), hem kadınlarda hem de erkeklerde genital siğillere neden olan cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Genital siğiller, bu virüsün genital bölgede neden olduğu belirtilerden biridir ve “kondiloma aküminata” olarak da adlandırılır. Bu virüsün 200’den fazla çeşidi bulunsa da, genital siğillere yol açan başlıca tipler HPV 6 ve HPV 11’dir. Ancak, bu tipler kansere yol açmazlar.
Genital siğiller, deride açık veya koyu kahverengi kabarıklıklar, lekeler veya karnabahar şeklinde görülebilirler. Bu siğiller bazen et beni olarak yanlış anlaşılabilir veya fark edilmeyebilir. Siğiller kaşıntıya neden olabilir ve cinsel ilişki sırasında kanamaya yol açabilirler.
HPV enfeksiyonuna karşı bağışıklık sistemi genellikle etkili olur, ancak baskılanmadığı durumlarda siğillere yol açabilir. Virüs, belirti verse de vermese de bulaştığı kişiden diğerlerine geçebilir. Genital siğiller ne kadar erken teşhis edilirse tedavisi o kadar kolay olabilir. Tedavi yöntemleri arasında kremler, çeşitli yakma yöntemleri ve cerrahi bulunmaktadır.
Toplumda genital siğiller %1 oranında görülürken, bu oran 20’li yaşlarda %7’ye çıkar. Rahim ağzı kanseri aşısı alınsa bile, tarama programlarına devam etmek önemlidir. Tüm kadınlara 21 yaşından itibaren üç yılda bir smear testi yapılması önerilir. HPV ile PAP smear testinin kombinasyonu olan Co-Test ise 30 yaşından itibaren tavsiye edilir. Bu testlerin olumlu sonuçları, rahim ağzı kanseri veya kanser öncesi lezyon gelişme riskini düşürmektedir.
HPV Nasıl Bulaşır?
HPV virüsü, her cinsiyette görülebilir ve genellikle kişiden kişiye cinsel temas yoluyla bulaşır. Sadece vajinal ve anal ilişki sırasında değil, aynı zamanda kondomun örtmediği genital bölgedeki deri temasıyla da HPV bulaşabilir. Bu, genital siğiller görünmese bile enfekte derinin genital bölgeye temasıyla virüsün bulaşması için yeterlidir. Nadiren de olsa oral cinsel ilişki sırasında da bulaşabilir.
HPV bulaştıktan sonra, virüs uzun yıllar vücutta sessiz kalabilir ve herkeste genital siğile neden olmaz. Birçok kişide, HPV vücudun savunma sistemi tarafından etkisiz hale getirilir. Ancak, genital siğil yapan HPV tipleri bulaştıktan sonra siğiller birkaç ay ya da birkaç yıl sonra ortaya çıkabilir. Bu süre zarfında kişi taşıyıcı durumunda olur ve hastalığı başkalarına bulaştırabilir.
HPV taşıyan gebelerde, virüs doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir. Genital siğillerin hangi partnerden geldiğini ve virüsün ne kadar süredir vücutta olduğunu saptamak genellikle mümkün değildir. Tedavi edilmeyen hastalarda siğiller çoğalabilir ve boyutları büyüyebilir.
Genital siğiller öpüşmekle, havlu, çatal-kaşık kullanımı, bardak veya tuvaletten bulaşmaz. Ancak, cinsel temas sırasında bulaşma olasılığı yüksektir. HPV’den korunmanın en etkili yolu, cinsel ilişki sırasında düzenli olarak prezervatif kullanmak ve HPV aşısı yaptırmaktır.
Korunma Yolları
- Vajinal, anal veya oral seks sırasında her zaman prezervatif kullanmak, HPV virüsünden korunmanın önemli bir yoludur. Ancak, virüs prezervatif tarafından korunmayan cilt bölgelerinden de bulaşabilir.
- Genital siğiller için tedavi gördüğünüz süre boyunca cinsel ilişkiye girmemek, virüsün bulaşma riskini azaltabilir.
- HPV’den korunmanın en etkili yollarından biri, hem kadınlar hem de erkekler için HPV aşısı yaptırmaktır. Dünya genelinde yaygın olarak kullanılan bu aşı, özellikle kanser yapma potansiyeli yüksek olan HPV 16 ve 18 tiplerine karşı etkili bir koruma sağlar. Aynı zamanda dörtlü aşının (kuadrivalan) genital siğillere neden olan 6 ve 11 tiplerine karşı koruyuculuğu da bulunmaktadır. Bu aşı, tüm rahim ağzı kanserlerinden %90 oranında koruyuculuk sağladığı gibi, siğillerden de aynı oranda koruma sağlar.
Bu önlemler, HPV’nin yayılmasını engellemek ve cinsel sağlığı korumak adına önemli adımlardır.
Genital Siğillerin Belirtileri:
Genital siğiller, genellikle belirgin fiziksel özelliklere sahiptir ve aşağıdaki belirtilerle kendini gösterebilir:
- Boyut ve Görünüm:
- Toplu iğne başı büyüklüğünde olabilirler.
- Kabarcıklı ve pürtüklü bir yapıya sahip olabilirler.
- Birden çok siğil birleşerek karnabahar görünümünü alabilir.
- Renk ve Yüzey:
- Başlangıçta deri renginde veya kahverengi kabartılar şeklinde olabilirler.
- Deri kabarık, pürtüklü, deri rengi, açık kahverengi veya gri renkte olabilirler.
- Şikayetler:
- Siğiller genellikle şikayete neden olmaz, ancak bazen kaşıntıya sebep olabilirler.
- Cinsel ilişki sırasında kanama yapabilirler.
- Bölgeler:
- Siğiller tek veya gruplar halinde ortaya çıkabilir.
- Vulva (dış kadın genital bölgesi), vajina içi veya çevresi, anüs içi veya çevresi, kasık bölgesi, rahim ağzı gibi kadınlarda farklı bölgelerde görülebilir.
- Erkeklerde ise penis, testisler, kasık, bacak arası veya anüs çevresinde görülebilir.
- Ağrı ve Kanama:
- Genellikle acı veya ağrıya neden olmazlar, ancak kaşıntı olabilir.
- Cinsel ilişki sırasında hafif kanama yapabilirler.
- Enfeksiyonun Yayılması:
- Siğil olan bir kişi ile cinsel temas sonrasında, haftalar ya da aylar içinde ortaya çıkabilirler.
- Boğazda Siğil:
- HPV enfeksiyonu, ağzın genital bölgeye teması olursa boğazın içinde siğile nadiren neden olabilir.
Bu belirtiler farklı kişilerde farklılık gösterebilir ve bir kişide belirli belirtiler olmayabilir. HPV enfeksiyonu genellikle cinsel temasla bulaşır, ancak korunma yöntemleri ve aşılama ile önlenmesi mümkündür.
Genital Siğillerin Tanı Yöntemleri:
Genital siğiller genellikle görsel muayene ile tanı konabilir. Ancak, kadınlarda HPV’nin rahim ağzı kanseri riski taşıdığı göz önüne alındığında, belirli durumlarda ek testler de yapılabilir. İşte genital siğillerin tanısı için kullanılan bazı yöntemler:
- Görsel Muayene:
- Dermatolog, Jinekolog veya Ürolog tarafından genital bölge görsel muayene edilerek siğiller teşhis edilebilir.
- Pap Smear Testi:
- Kadınlarda yıllık rutin jinekolojik muayene sırasında yapılır.
- Vajinanın girişinden özel bir fırça veya spatülle hücre örneği alınarak rahim ağzındaki hücresel değişiklikler incelenir.
- Smear testi kanser tanısı koymak için yeterli değildir ancak anormal sonuçlar durumunda ek testlere yönlendirilebilir.
- HPV DNA Testi:
- Pap smear sonuçları anormal çıkarsa veya yüksek riskli HPV türleri şüpheleniyorsa, HPV DNA testi yapılabilir.
- HPV’nin kansere neden olma olasılığı değerlendirilir.
- Kolposkopi:
- Vulva, vajina ve serviks gibi genital bölgelerin büyütülmüş ve aydınlatılmış bir şekilde incelenmesidir.
- Anormal alanlar belirlenerek biyopsi için yönlendirme yapılabilir.
- Servikal Biyopsi:
- Rahim ağzından doku alınarak kansere neden olabilecek hücre değişiklikleri incelenir.
- Anormal hücrelerin tipi ve yaygınlığı belirlenerek uygun tedavi planı oluşturulabilir.
Bu testler, genital siğillerin yanı sıra HPV’nin rahim ağzı kanseri ile ilişkilendirilen diğer türlerini de değerlendirmeye yöneliktir.
Genital Siğillerin Tedavi Yöntemleri:
Genital siğillerin tedavisi için birkaç farklı yöntem mevcuttur. Ancak, HPV enfeksiyonu tamamen tedavi edilemez; tedavi, siğillerin yok edilmesi ve enfeksiyonun kontrol altına alınması üzerinedir. İşte genital siğillerin tedavi yöntemleri:
- Kremler:
- Siğil dokusunu kimyasal olarak yakarak tedavi eden ilaçlardır.
- Genital siğillerin tedavisinde kullanılan kremler dermatolog veya diğer sağlık profesyonelleri tarafından reçete edilir.
- Kriyoterapi (Yakma/Dondurma):
- Sıvı nitrojen püskürtülerek siğillerin dondurulmasını sağlar.
- Anestezi gerektirmez ve lokal bir uygulamadır.
- Elektrokoterizasyon:
- Elektrik akımı kullanılarak siğillerin yakılmasını sağlar.
- Lokal anestezi ile uyuşturulan bölgede uygulanır.
- Cerrahi Tedavi:
- Siğillerin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.
- Anestezi altında yapılır ve genellikle büyük siğillerin tedavisi için kullanılır.
- Cerrahi tedavi ile siğillerin bulunduğu dokunun tamamen temizlenmesi amaçlanır.
- Erkeklerde Tedavi:
- Erkeklerde genital siğiller ilaçlarla, cerrahi yöntemlerle veya yakma/dondurma yoluyla tedavi edilir.
- Genital bölgede siğil, et beni, kabarıklık, yara, ülser gibi anormal yapılar fark edildiğinde uzmana başvurulmalıdır.
- HPV’nin kanserle ilişkilendirilen tipleri penil, anal ve baş-boyun kanserine neden olabilir, bu nedenle tedavi önemlidir.
Tedavi sonrasında, kişi taşıyıcı olmaya devam edebilir ve siğiller tekrar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, tedavi sonrası düzenli takip muayeneleri önemlidir.
