Vajinal Akıntı: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Seçenekleri

Rahim ağzındaki ve vajina ağzındaki bezlerden salgılanan vajinal akıntı, vajinayı temiz, nemli tutan ve enfeksiyondan koruyan bir sıvı veya mukustur. Günlük olarak 1 ila 4 ml arasında değişen vajinal akıntı miktarı, normal ve sağlıklı bir durum olarak kabul edilir. Doğal ve sağlıklı vajina akıntısı, aşıntı yapmayan, şeffaf, beyaz, kokusuz, kaygan ve ıslak bir formdadır. Normal vajinal akıntı, vajinanın sağlıklı ve temiz kalmasına yardımcı olurken, her gün çamaşırları kirletmez ve tedavi gerektirmez. Vajina, ölü hücreleri ve bakterileri dışarı atarak kendi kendini temizler.

Vajinal akıntı çoğunlukla endişe yaratmayan bir durumdur. Ancak adet döngüsü, cinsel uyarılma, hamilelik veya lohusalık gibi durumlar sırasında renksiz vajinal akıntılar normaldir. Ancak sarı veya yeşil renkte, yoğun kıvamda veya kötü kokulu olan akıntılar, bir enfeksiyona işaret edebilir. Maya veya bakteriyel enfeksiyonlar genellikle anormal akıntıya neden olur. Bu tür belirtileri fark ederseniz, hemen doktorunuza başvurmalısınız.

Enfeksiyonlara bağlı vajinal akıntıların erken teşhisi ve tedavisi önemlidir. İhmal edilen anormal akıntılar, enfeksiyonun üst genital organlara yayılmasına ve pelvik organ iltihaplarına neden olmasına yol açabilir, bu da uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir.

Vajinal Akıntı Nedir?

Vajinal akıntı, vajina ve rahim ağzındaki küçük bezlerden salgılanan bir sıvıdır. Bu sıvı, vajinayı ve üreme sistemini temiz ve sağlıklı tutarak her gün vajinadan sızarak eski hücreleri ve kalıntıları temizler.

Normal östrojen seviyelerindeki değişiklikler, vajinal akıntıyı etkileyebilir. Östrojen seviyeleri yüksek olduğunda, östrojen rahim ağzını mukus üretmesi için uyarır ve vajinadan az miktarda mukus çıkabilir. Östrojen seviyelerinin yüksek olduğu durumlar şunlardır:

• Adet döngüsü sırasında, yumurta bırakılmadan birkaç gün önce
• Yenidoğanlarda, doğumdan önce annelerinden östrojen emdikleri için doğumdan sonraki bir veya iki hafta süresince
• Kız çocuklarının ilk adet döneminden birkaç ay önce
• Hamilelik sırasında
• Östrojen içeren veya östrojen üretimini artıran ilaçları kullanan kadınlarda (bazı doğurganlık ilaçları gibi)

Gebelik, doğum kontrol haplarının (oral kontraseptif) kullanımı ve cinsel uyarılma da akıntının miktarını ve görünümünü etkiler. Menopozdan sonra östrojen seviyeleri azalır ve genellikle normal akıntı miktarını azaltır.

Vajinal akıntı miktarı kişiden kişiye önemli ölçüde değişebilir. Akıntının rengi, yoğunluğu ve miktarı, bir kişinin adet döngüsünün neresinde olduğuna bağlı olarak günden güne değişebilir:

• 1-5. Günler: Döngünün başlangıcında, vücut rahim zarını döktüğü için akıntı genellikle kırmızı renkte veya kanlıdır.
• 6-14. Günler: Bir süre sonra, kişi normalden daha az vajinal akıntı fark edebilir. Yumurta gelişmeye ve olgunlaşmaya başladığında, servikal mukusun rengi beyaz veya sarı olabilir.
• 14-25. Günler: Yumurtlamadan birkaç gün önce mukus ince ve kaygan olacaktır. Yumurtlamadan sonra, mukus bulanık, beyaz veya sarı ve çoğunlukla yapışkan hale gelecektir.
• 25-28. Günler: Servikal sıvı hafifler ve daha az belirgin hale gelir.

Vajinal Akıntı Çeşitleri Nelerdir?

Vajinal akıntı, çeşitli renkler ve yoğunluklarla kategorize edilen birkaç farklı türü içerir. Bu türlerin bazıları normaldir, ancak diğerleri altta yatan sağlık sorunlarına işaret edebilir ve tedavi gerektirebilir.Vajinal akıntı türleri:

1. Beyaz Renkli Akıntı:
   • Adet döngüsünün başında veya sonunda hafif beyaz akıntı normaldir. Ancak, kaşıntı eşlik ediyorsa ve süzme peynir benzeri bir kıvama sahipse, bu durum maya enfeksiyonunu işaret edebilir.
2. Berrak ve Akışkan Akıntı:
   • Berrak ve akışkan akıntı tamamen doğaldır ve egzersiz sonrasında daha belirgin olabilir.
3. Açık ve Esnek Akıntı:
   • Berrak, mukus benzeri akıntı, yumurtlama dönemini gösterir ve normal bir durumdur.
4. Kahverengi veya Kanlı Akıntı:
   • Adet döngüsü sırasında veya sonrasında kahverengi veya kanlı akıntı normal olabilir. Ancak, regl dönemi dışında lekelenme oluyorsa ve korunmasız cinsel ilişki yaşandıysa, hamilelik veya düşük belirtisi olabilir.
5. Sarı veya Yeşil Renkli Akıntı:
   • Yoğun, köpüklü, kalın ve kötü kokulu sarı veya yeşil akıntı normal değildir. Bu tür akıntı, trikomoniyaz bakteriyel enfeksiyonunun bir işareti olabilir ve cinsel yolla bulaşabilir. Eş tedavisi önerilebilir.

Kahverengi veya kanlı akıntı nadiren endometriyal veya rahim ağzı kanserinin bir belirtisi olabilir. Miyomlar veya diğer anormal büyümeler gibi başka sorunlar da bu tür akıntının sebebi olabilir. Bu nedenle, düzenli pelvik jinekolojik muayeneler ve Pap smear testleri önemlidir. Hekiminiz, servikal anormallikleri kontrol ederek sorunları erken teşhis edebilir. Sarı veya yeşil renkli akıntı durumunda, hemen bir doktora başvurmak önemlidir, çünkü bu belirtiler bakteriyel enfeksiyonu işaret edebilir ve tedavi gerektirebilir.

Anormal vajinal akıntı neden olur?

Vajinanın normal bakteri dengesindeki herhangi bir değişiklik, genellikle koku, renk veya akıntı dokusunda farklılıklara neden olabilir. Anormal vajinal akıntı genellikle bir enfeksiyon belirtisi olup, bu durumu etkileyen faktörler şunlardır:

1. Antibiyotik veya Steroid Kullanımı:
   • Antibiyotik veya steroid kullanımı, vajinanın mikrobiyal dengesini bozarak anormal akıntıya neden olabilir.
2. Bakteriyel Vajinoz:
   • Hamile kadınlarda veya birden fazla cinsel partnerle olan kadınlarda daha sık görülen bir bakteriyel enfeksiyondur. Balık kokulu ve kötü bir koku yayan bir vajinal akıntıya sebep olabilir.
3. Rahim Ağzı Kanseri:
   • İnsan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonu rahim ağzı kanserine neden olabilir. Rahim ağzı kanseri kanlı, kahverengi veya sulu bir akıntı ve hoş olmayan bir koku ile belirti verebilir.
4. Doğum Kontrol Hapları:
   • Doğum kontrol hapları, hormonal değişikliklere bağlı olarak vajinal akıntıda değişikliklere neden olabilir.
5. Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar:
   • Klamidya ve bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar sarı, yeşilimsi veya bulanık renkli bir akıntıya neden olabilir.
6. Şeker Hastalığı (Diyabet):
   • Diyabet, vajinal akıntıda değişikliklere yol açabilir.
7. Kokulu Sabunlar veya Losyonlar:
   • Kimyasallar içeren sabunlar, losyonlar veya köpük banyolar vajinal akıntıyı etkileyebilir.
8. Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID):
   • Cinsel temasla yayılan bir enfeksiyon olan PID, kötü kokulu bir vajinal akıntıya sebep olabilir.
9. Trikomoniyaz:
   • Korunmasız cinsel ilişki sonucu bulaşan parazitik bir enfeksiyon olup, vajinal akıntı ve şiddetli kaşıntıya neden olabilir.
10. Vajinal Atrofi:
    • Menopoz sırasında vajina duvarlarının incelmesi ve kuruması vajinal akıntıda değişikliklere yol açabilir.
11. Sıkı veya Sentetik İç Çamaşırlar:
    • Sıkı veya sentetik iç çamaşırlar vajinanın hava almasını engelleyerek akıntıda değişikliklere neden olabilir.
12. Vajinit:
    • Vajina içinde veya çevresinde tahrişe bağlı olarak gelişen bir durumdur.
13. Yeast (Maya) Enfeksiyonları:
    • Pamukçuk mantarı türünün sebep olduğu enfeksiyonlar vajinal akıntıya neden olabilir.
14. Yoğun Stres:
    • Yoğun stres, vajinal akıntıda değişikliklere katkıda bulunabilir.

Bu faktörlerden herhangi biri anormal vajinal akıntıya neden olursa, bir jinekoğa başvurmak ve gerekli tedaviyi almak önemlidir.

Vajinal akıntınızın belirli durumları, bir enfeksiyonun belirtisi olabilir. enfeksiyon var ise;

1. Kaşıntıya Neden Olur:
   • Vajinal kaşıntı, bir enfeksiyonun veya tahrişin belirtisi olabilir. Özellikle mantar enfeksiyonları veya bakteriyel enfeksiyonlar kaşıntıya yol açabilir.
2. Şişmeye Neden Olur:
   • Vajinal akıntıya eşlik eden şişme, vajinal enfeksiyonların veya irritasyonun bir belirtisi olabilir.
3. Kötü Koku Mevcuttur:
   • Kötü koku, genellikle bakteriyel enfeksiyonların veya diğer vajinal enfeksiyonların bir işaretidir. Özellikle balık benzeri bir koku, bakteriyel vajinoz durumunda görülebilir.
4. Yeşil, Sarı veya Gri Renklidir:
   • Normalde vajinal akıntı berrak veya beyaz renkte olmalıdır. Yeşil, sarı veya gri renkler, genellikle bakteriyel veya parazitik enfeksiyonların belirtisi olabilir.
5. Köpüklü Şekilde Görülür:
   • Normalde vajinal akıntı köpüklü değildir. Köpüklü görünen akıntı, trikomoniyaz gibi parazitik enfeksiyonların belirtisi olabilir.

‘Vajinal akıntı teşhisi nasıl yapılır?’ sorusunun cevabı şu adımları içerebilir:

1. Tıbbi Geçmişin Alınması:
   • Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı, hastanın tıbbi geçmişini detaylı bir şekilde öğrenir. Bu, mevcut semptomların ne zaman başladığı, daha önceki benzer durumlar, hamilelik öyküsü ve cinsel geçmiş gibi faktörleri içerir.
2. Semptomların Detaylı Sorulması:
   • Doktor, hastadan akıntının ne zaman başladığı, var olan kaşıntı, ağrı veya yanma gibi semptomların olup olmadığını sorar. Ayrıca, akıntının rengi ve varsa koku hakkında bilgi alır.
3. Vajinal Douching ve Cinsel Partner Sayısı:
   • Doktor, hastaya vajinal duş yapılıp yapılmadığını ve birden fazla cinsel partnerin olup olmadığını sorabilir. Bu faktörler, vajinal akıntının nedenini anlamada önemli olabilir.
4. Fiziksel Muayene:
   • Doktor, hastanın vajinal bölgesini fiziksel olarak muayene edebilir. Bu muayene sırasında akıntının görünümü, koku, vajinal duvarların durumu ve başka herhangi bir belirti değerlendirilebilir.
5. Vajinal Akıntı Örneği Alınması:
   • Doktor, vajinal akıntıdan bir örnek alabilir. Bu örnek, mikroskop altında incelenerek enfeksiyonun tipi ve nedeni belirlenebilir.
6. Pap Smear Testi:
   • Doktor, rahim ağzından hücre örneği almak için bir Pap smear testi yapabilir. Bu test, rahim ağzı kanseri veya diğer anormallikleri tespit etmeye yardımcı olabilir.
7. Kan Testleri ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Taraması:
   • Aktif bir cinsel yaşam varsa, doktor kan testleri yapabilir ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların taraması için önerilerde bulunabilir.
8. Cinsel Partnerin Değerlendirilmesi:
   • Bazı durumlarda, cinsel partnerin de test edilmesi gerekebilir.
9. İleri İncelemeler:
   • Doktor, semptomların nedenini belirlemek için ultrason taraması gibi daha fazla inceleme talep edebilir.

Doktorunuz, tüm bu bilgileri ve test sonuçlarını değerlendirerek hastanın durumunu anlamak ve uygun tedaviyi önermek için bir teşhis koyması gerekir.

Vajinal akıntı nasıl teşhis edilir?

Kadın doğum uzmanı öncelikle hastanın tıbbi geçmişini detaylı bir şekilde öğrenmek ister. Daha sonra, doktor anormal vajinal akıntı şikayetiyle başvuran hastaya akıntının semptomları ve hastanın adet döngüsüne dair sorular soracaktır. Bu sorular arasında şunlar yer alabilir:

1. Akıntı Ne Zaman Başladı?
   • Anormal akıntının ne zaman başladığına dair bilgi, semptomların süresini değerlendirmek açısından önemlidir.
2. Kaşıntı, Ağrı veya Yanma Var mı?
   • Hastanın vajina içinde veya çevresinde kaşıntı, ağrı veya yanma gibi rahatsızlıkları olup olmadığını belirlemek önemlidir.
3. Akıntının Rengi ve Kokusu Nedir?
   • Akıntının rengi ve varsa koku hakkında bilgi alınarak, muhtemel enfeksiyon veya diğer durumlar değerlendirilir.
4. Vajinal Duş Kullanımı:
   • Hastanın vajinal duş yapılıp yapılmadığının sorulması, temizlik alışkanlıklarının ve akıntının nedeninin anlaşılmasına yardımcı olabilir.
5. Cinsel Partner Sayısı:
   • Birden fazla cinsel partnerin olup olmadığının öğrenilmesi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskini değerlendirmede önemlidir.
6. Örnek Alma ve Testler:
   • Doktor, vajinal akıntının bir örneğini alabilir veya daha fazla inceleme için rahim ağzından hücre toplamak için bir Pap Smear testi yapabilir.
7. Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Taraması:
   • Aktif bir cinsel yaşam söz konusu ise, doktor kan testleri ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların tam bir taramasını önerebilir.
8. Cinsel Partnerin Test Edilmesi:
   • Bazı durumlarda, cinsel partnerin de test edilmesi gerekebilir.
9. Sonuçların İncelenmesi ve İleri İncelemeler:
   • Doktor, elde edilen tüm bu bilgileri değerlendirerek ultrason taraması gibi daha fazla araştırmaya ihtiyaç olup olmadığını belirleyecektir.

Pap Smear testi nedir? Nasıl yapılır?

Smear Testi, rahim ağzından (serviks) ağrısız bir şekilde fırça yardımıyla 5-10 saniye gibi kısa bir sürede sürüntü alınan bir işlemdir. Rahim ağzı, vajina içinde bulunan ve jinekolojik muayene sırasında spekulum uygulaması ile görülebilen bölgedir. Rahim ağzı muayene sırasında, doğum yapmamış kadınlarda genellikle ortası delik, yuvarlak bir yapı olarak gözlemlenir. Ancak vajinal doğum yapmış kadınlarda, orta kısım genellikle yatay bir çizgi halini alır. Bu muayene, rahim ağzındaki hücrelerin incelenmesi için önemlidir ve genellikle ağrısız bir prosedür olarak uygulanır.

Anormal vajinal akıntı tedavisi nasıl yapılır?

Anormal vajinal akıntının tedavisi, bu soruna neyin sebep olduğuna bağlı olarak değişir. Örneğin, maya enfeksiyonları genellikle vajinaya krem veya jel formundaki mantar önleyici ilaçlarla tedavi edilir. Bakteriyel vajinoz da antibiyotik hapları veya kremlerle tedavi edilir. Trikomoniyaz enfeksiyonu nedeniyle oluşan anormal vajinal akıntı da ilaçla tedavi edilir. Doktor vajinal krem ​​reçete ederse, kremi kullanırken tampon kullanılmamalıdır, çünkü tamponlar kullanılan kremi emebilir.

Bakteriyel veya maya enfeksiyonlarına bağlı vajinal akıntı genellikle tedaviye birkaç gün ile bir hafta arasında yanıt verir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisi ise genellikle bir hafta içinde antibiyotik tedavisine cevap vermelidir. Enfeksiyon, vajinal bölgeden öteye geçerse, pelvik enflamatuar hastalık gibi, tedavi daha uzun sürebilir.

Atrofik vajinit, hormonal tedaviye vajinal kremlerle veya ağız yoluyla hormon replasman tedavisine en iyi yanıt verir. Bu tedavi genellikle birkaç hafta sürer. Hafif semptomlar, vajinal su bazlı kayganlaştırıcılar ile birkaç gün içinde geçebilir. Eğer rahatsız edici bir madde semptomlara neden oluyorsa, bu madde tespit edilmeli ve çıkarılmalıdır; semptomlar genellikle bir hafta içinde düzelir.

Hamilelikte kahverengi veya pembe akıntı normal mi?

Hamilelik sırasında, kahverengi veya pembemsi vajinal akıntı meydana gelebilir. Bu akıntı genellikle iç çamaşırında veya tuvalet kağıdında hafif çizgiler veya lekeler şeklinde görünebilir. Genellikle bu tür kahverengi veya pembe renkli akıntı, hamilelikle ilgili bir sorun işareti olmaz. Yaygın nedenler şunları içerebilir:

1. İmplantasyon:
   • Bazı kadınlarda hamileliğin başlangıcında, adet döneminde az miktarda kahverengi veya pembe akıntı veya lekelenme görülebilir. Bu durum, embriyonun rahme tutunmasının (implantasyon) bir işareti olabilir.
2. İlişki veya Vajinal Muayene:
   • Hamileliğin herhangi bir döneminde, cinsel ilişki veya vajinal muayene sonrasında kahverengi veya pembe renkli akıntı görülebilir. Bu durum, bölgedeki artan kan akışı nedeniyle rahim ağzının ve vajinanın hamilelik sırasında kolayca tahriş olmasından kaynaklanabilir.
3. Egzersiz Yapmak:
   • Sert bir egzersiz, hamileliğin herhangi bir evresinde lekelenmeye veya akıntıya neden olabilir. Kanama olmadığı sürece, genellikle egzersizi rahatlatmanız gerektiğinin bir işareti olabilir.

Ayrıca, hamileliğin ilerleyen dönemlerinde rahim ağzının genişlemesiyle mukus tıkacının kırılması, küçük parçalar, büyük öbekler veya mukozalı çizgiler halinde kahverengi veya pembemsi bir akıntıya neden olabilir. Bu durum, doğumun yaklaştığını gösterse de, doğum başlamadan günler, haftalar hatta saatler önce gerçekleşebilir.

Doktora Ne Zaman Görünmeliyim?

Hamilelik sırasında vajinal akıntıda meydana gelen bazı değişiklikler, enfeksiyon belirtileri olabilir. Vulvada kızarıklık, kaşıntı, şişlik veya aşağıdaki değişikliklerin fark edilmesi durumunda, mutlaka doktora başvurulmalıdır:

1. Renk:
   • Renksiz veya beyaz yerine sarı, yeşil veya gri bir akıntı görülmesi.
   • Parlak kırmızı renkte akıntı, genellikle kanamayı gösterebilir.
2. Koku:
   • Hafif veya kokusuz olmayan bir akıntının güçlü veya kötü bir koku yayması.
3. Görünüm:
   • Lifli olmayan, ancak köpüklü, çok sulu ve aşırı miktarda görülen bir akıntı.

Ayrıca, sızan amniyotik sıvı, erken doğumun bir işareti olabilir, bu nedenle bu durumda vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Hamilelik sürecinde vajinal akıntıda meydana gelen bu tür değişiklikler, potansiyel bir sağlık sorununun belirtisi olabilir ve uzman bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.

Menopoz sonrası vajinal akıntı olur mu?

Menopoz sonrasında vajinal akıntıdaki değişiklikler, vajinanın düşük östrojen seviyeleri nedeniyle nemini kaybetme eğiliminde olduğunu yansıtabilir. Menopozdan sonra, vajinada hala az miktarda akıntı olabilir. Ancak, sarı-beyaz akıntı görüldüğünde, enfeksiyon kapmış olma olasılığı söz konusu olabilir. Menopozdan sonra enfeksiyonlar daha yaygın hale gelir, çünkü vajina artık yeterince antibakteriyel mukus üretmez.

Akıntıya neden olabilen vajinal enfeksiyonlar nasıl önlenir?

Anormal akıntıya neden olabilecek vajinal enfeksiyonları önlemek için öneriler:

• Dıştan nazik, yumuşak bir sabun ve ılık suyla vajinayı temiz tutun. Ancak doğrudan vajinanın sabunla temasından kaçının. Özellikle kokulu ürünler ve sabunlar vajinal florayı bozarak mantar enfeksiyonlarına neden olabilir.
• Kokulu sabunlar duş sırasında kullanılmamalı ve köpük banyolarından kaçınılmalıdır.
• %100 pamuklu iç çamaşırı tercih edilmeli ve aşırı sıkı giysilerden kaçınılmalıdır.
• Tuvalet temizliği sırasında bakterilerin vajinaya girmesini önlemek için her zaman önden arkaya doğru temizlik yapılmalıdır.
• Kokusuz tamponlar, hijyenik pedler ve astarlar kullanılmalıdır.
• Yatmadan önce tampon çıkarılmalı ve bunun yerine bir ped kullanılmalıdır.
• Sağlıklı bir yaşam tarzı enfeksiyonlarla mücadelede önemlidir. Sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve yeterli kaliteli uyku almak önemlidir.
• Cinsel partner sayısını sınırlayın ve ilişki sırasında kondom kullanarak cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önleyin.
• Yüzme sonrasında veya spor salonunda egzersiz yaptıktan hemen sonra kuru giysiler giyilmelidir.

Vajinal akıntısı olan kadınlar için evde neler yapılabilir?

Anormal vajinal akıntısı olan kadınlar, evde şu adımları uygulayabilir:

1. Reçetesiz Satılan Mantar Önleyici Krem: Eğer şüpheli bir maya enfeksiyonu varsa, reçetesiz satılan mantar önleyici krem kullanılabilir. Ancak, bu tür ilaçları kullanmadan önce bir jinekolog ile görüşmek önemlidir.
2. Soğuk Kompres: Vulvanın kaşınması, şişmesi veya rahatsızlığını hafifletmek için soğuk bir kompres veya buz torbası kullanılabilir. Ancak, bu doğrudan cilde temas etmemeli ve ince bir bezle sarılmalıdır.
3. Temizlik: Sıklıkla iç çamaşırını değiştirmek ve günde bir kez duş almak, semptomları hafifletebilir. Ancak, kokulu sabunlar veya duş jellerinden kaçınılmalıdır.
4. Korunma: Eğer partner de tedavi oluyorsa, bir hafta boyunca kondom kullanılmalı veya cinsel ilişkiden bir hafta süreyle kaçınılmalıdır.

Ancak, evde uygulanan bu yöntemlerin semptomları hafifletmediği veya şikayetler devam ettiği durumda bir kadın doğum uzmanı ile görüşmek önemlidir. Uzun süren veya tekrarlayan vajinal sorunlar, doğru tanı ve tedaviyi gerektirebilir.